Budowa to jedno z najbardziej wymagających miejsc pracy, ponieważ ryzyko wypadków jest zdecydowanie wyższe niż w przypadku pozostałych branży. W związku z tym, przestrzeganie zasad BHP, czyli bezpieczeństwa i higieny pracy, jest niezwykle istotne. W tym artykule przyjrzymy się najważniejszym zasadom, które muszą obowiązywać na każdej budowie, aby zapewnić bezpieczeństwo pracownikom i jak najbardziej zminimalizować ryzyko wypadków.
Każdy pracownik, który jest zatrudniony w miejscu pracy, jakim jest budowa, powinien przejść odpowiednie szkolenie z zakresu BHP. To jeden z najważniejszych elementów bezpiecznej pracy, dzięki któremu można zaznajomić się z potencjalnymi zagrożeniami, jak również procedurami, którymi powinno się kierować w takich sytuacjach. Pracownicy muszą być świadomi ryzyka, jakie niesie ich praca i codzienne obowiązki. Zalicza się do nich:
Przepisy BHP dotyczące pracy na budowie są regulowane przez różne aspekty prawne w Polsce. Najważniejsze z ich to:
Wypadki na budowie są poważnym problemem w branży budowlanej, a statystyki wskazują na kilka kluczowych przyczyn tych zdarzeń. Dane z Państwowej Inspekcji Pracy oraz Głównego Urzędu Statystycznego pozwalają zidentyfikować główne czynniki wpływające na bezpieczeństwo na placach budowy.
Główne przyczyny wypadków na budowie:
Za bezpieczeństwo na budowie odpowiada wiele podmiotów, ale główny ciężar odpowiedzialności spoczywa na kierownictwie budowy oraz pracodawcy. Szczegółowy podział odpowiedzialności:
Bezpieczeństwo na budowie to kluczowy aspekt każdej inwestycji budowlanej, dlatego tak ważne jest, aby odpowiednio zadbać o przestrzeganie zasad BHP.
Plan Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia (BIOZ) jest jednym z podstawowych narzędzi zapewniających bezpieczeństwo wszystkich osób przebywających na placu budowy. To dokument, który ma na celu wskazanie zagrożeń związanych z pracami budowlanymi oraz określenie środków ochrony, które zapewnią bezpieczeństwo pracownikom. Musi być opracowany przed rozpoczęciem jakiejkolwiek pracy budowlanej.
Plan BIOZ powinien zawierać:
Na budowie istotną rolę odgrywają środki ochrony indywidualnej. Pracownicy powinni być wyposażeni w odzież roboczą, kaski ochronne, rękawice, obuwie ochronne, a także okulary ochronne i maski przeciwpyłowe. Zadaniem odpowiedniego sprzętu jest ochrona przed urazami, a dodatkowo zmniejszenie ryzyka wypadków. Dlatego niezwykle ważne jest, aby był on jak najlepszej jakości.
Budowa to miejsce, gdzie z reguły korzysta się z niebezpiecznych urządzeń. Każda maszyna powinna być systematycznie sprawdzana pod kątem technicznym, a pracownicy, którzy zajmują się obsługą takich urządzeń, powinni przechodzić odpowiednie szkolenia. Ważnym elementem jest także konserwacja urządzeń, aby zapobiegać awariom, które mogłyby przyczynić się do wypadków. Maszyny i urządzenia powinny być także odpowiednio oznaczone i wyposażone w systemy zabezpieczające.
Praca na wysokości to jedno z najbardziej niebezpiecznych zadań podczas pracy na budowie. Zgodnie z przepisami, w przypadku pracy powyżej 1 metra, pracownicy powinni być zabezpieczeni przed upadkiem. Natomiast przed przystąpieniem do pracy należy się zorientować czy miejsce pracy jest odpowiednio zabezpieczone. Należy stosować odpowiednie zabezpieczenia, takie jak np.:
Bezpieczny teren budowy to jeden z kluczowych elementów. Prace budowlane wiążą się z powstawaniem różnych zagrożeń, czego skutkiem są urazy i wypadki w pracy. Teren budowy powinien być odpowiednio oznaczony i niedostępny dla osób nieupoważnionych. Powinny znajdować się także oznaczenia dla stref niebezpiecznych, jak również drogi ewakuacyjne, dzięki którym w przypadku zagrożenia łatwiej jest opuścić teren.
Praca z niebezpiecznymi substancjami
Na budowie często mamy do czynienia z materiałami niebezpiecznymi i chemicznymi, takimi jak:
Dlatego bardzo ważne jest, aby pracownicy przechodzili szkolenia i posiadali odpowiednią wiedzę odnośnie tych substancji, jak również stosowali niezbędne środki ochrony indywidualnej takie jak maski, rękawice ochronne czy okulary. Każda substancja, która jest uważana za niebezpieczną i chemiczną, powinna być zarówno dobrze oznakowana jak i przechowywana.
Każdy pracownik znajdujący się na budowie powinien mieć co najmniej podstawową wiedzę z zakresu pierwszej pomocy. Obowiązkiem każdego pracodawcy jest zorganizowanie kursów o takiej tematyce, jak i wyznaczenie osób, które będą odpowiedzialne za udzielenie pomocy w razie wypadku. Ważnym elementem jest także posiadanie w miejscu pracy apteczek pierwszej pomocy i środków dezynfekujących. Dobry kontakt ze służbami medycznymi to również ważna kwestia, ponieważ w razie potrzeby można szybko wezwać pomoc.
Regularne kontrole BHP
Przeprowadzanie regularnych kontroli BHP na budowie jest obowiązkiem każdego pracodawcy. Są przeprowadzane przed odpowiednie służby i powinny one obejmować kwestie takie jak:
Jeżeli zostaną zlokalizowane jakiekolwiek usterki i nieprawidłowości, należy podjąć odpowiednie kroki, w celu ochrony pracowników i ograniczenia ryzyka wypadku.
W związku z tym, że budowa jest bardzo niebezpiecznym miejscem i ryzyko wypadku jest bardzo prawdopodobne, na każdej budowie powinien być uwzględniony plan ewakuacji, który zawiera wszystkie możliwe zagrożenia, które mogą wystąpić na danym terenie. Pracownik powinien wiedzieć jak ma się zachować w różnych sytuacjach, np. w razie pożaru lub zawalenia budynku. Osoby, które są odpowiedzialne za bezpieczeństwo panujące w miejscu pracy, powinny co jakiś czas przeprowadzać ćwiczenia ewakuacyjne, które pomagają w szybkiej i sprawnej ewakuacji.
Na budowie muszą być przestrzegane:
Zasady BHP na budowie to zbiór przepisów, ale także troska o zdrowie i życie pracowników. Przestrzeganie zasad BHP dąży do zminimalizowania ryzyka wypadków i zapewnienia odpowiednich warunków pracy. Wymaga zaangażowania zarówno ze strony pracodawcy, jak i pracowników. Dlatego odpowiedni sprzęt, szkolenia oraz procedury ewakuacyjne to kluczowy element w każdej firmie budowlanej.